فعل ” بودن ” در ترکی استانبولی به صورت جمله اسمیه ساخته می شود.
منظور از جمله اسمیه، جمله ای است که بعد از اسم، شناسه می آید و نقش فعل می گیرد.
( kişi eki ) شناسه +اسم / صفت + (ضمایر فاعلی)
این نوع جمله حالت کسی یا چیزی را نشان می دهد.برای مثال : ” من خوشحال هستم.” یا ” او پزشک است.”
ابتدا با ضمایر فاعلی در زبان ترکی استانبولی آشنا شویم.
| من | Ben |
| تو | Sen |
| او | O |
| ما | Biz |
| شما | Siz |
| ایشان | Onlar |
در این مبحث افعال ” هستم ، هستی ، هست ، هستیم ، هستید ، هستند ” را می آموزیم. همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد تمام این افعال با شناسه بیان می شوند.
| هستم | Im / İm / Uz / Üz | Ben |
| هستی | Sın / Sin / Sun / Süz | Sen |
| هست | —————– | O |
| هستیم | Iz / İz / Uz / Üz | Biz |
| هستید | Sınız / Siniz / Sunuz / Süzüz | Siz |
| هستند | Lar / Ler | Onlar |
به مثال های زیر دقت کنید.
Ben sakinim. من آرام هستم.
Sen sakinsin. تو آرام هستی.
O sakin. او آرام است .
Biz sakiniz. ما آرام هستیم.
Siz sakinsiniz. شما آرام هستید.
Onlar sakinler. آنها آرام هستند.
( kişi eki ) شناسه +اسم / صفت + (ضمایر فاعلی)
Sakin به معنای ” آرام ” است.
به Sakin پسوند im اضافه شده است و به معنای ” آرام هستم ” می آید.
همانطور که در بالا می بینید؛ ضمیر فاعلی BEN چهار شناسه دارد. (همینطور Sen , Biz ,Siz )
ضمیر فاعلی O هیچ شناسه ای ندارد.
ضمیر فاعلی Onlar دو شناسه دارد.
در بین شناسه ها بر اساس آخرین حرف صدا دار، طبق جدول زیر انتخاب می کنیم.
| A , I | I |
| E , İ | İ |
| O , U | U |
| Ö , Ü | Ü |
به بیان دیگر
اگر آخرین صدادار اسم یا صفت a , ı باشد ؛ حالت I را انتخاب می کنیم.
اگر آخرین صدادار اسم یا صفت e , i باشد ؛ حالت İ را انتخاب می کنیم.
اگر آخرین صدادار اسم یا صفت o , u باشد ؛ حالت U را انتخاب می کنیم.
اگر آخرین صدادار اسم یا صفت ö , ü باشد ؛ حالت Ü را انتخاب می کنیم.
در مثال بالا ( Sakin ) آخرین حرف صدادار i بود و پسوند حالت İ را انتخاب می کنیم.
Sakin im
به ادامه مثال ها دقت کنید.
Ben avukat – ım. من وکیل هستم.
Sen avukatsın.تو وکیل هستی.
O avukat. او وکیل است.
Biz avukatız.ما وکیل هستیم.
Siz avukatsınız.شما وکیل هستید.
Onlar avukatlar.ایشان وکیل هستند.
به دلیل اینکه آخرین صدادار اسم a بود ، پسوند ı را انتخاب کردیم.
Ben mutluyum.من خوشحال هستم.
Sen mutlusun.تو خوشحال هستی.
O mutlu.او خوشحال هست.
Biz mutluyuz.ما خوشحال هستیم.
Siz mutlusunuz.شما خوشحال هستید.
Onlar mutlular. ایشان خوشحال هستند.
در ضمایر Ben و Biz قبل از پسوند حرف Y آمده است. اگر اسم یا صفت با حرف صدادار تمام شود؛ قبل از پسوند Y می آید.زیرا شناسه های این ضمایر با حرف صدادار شروع می شود.
حالت منفی
برای گفتن جملات منفی یعنی ( نیستم ، نیستی، نیست، نیستین ، نیستید، نیستند ) را با ساختار زیر بیان می کنیم.
Ben ……… değilim. من ….. نیستم.
Sen ……… değilsin.تو ……. نیستی.
O ………… değil .او ……. نیست.
Biz ……… değiliz.ما …….. نیستیم.
Siz ……… değilsiniz.شما ……… نیستید.
Onlar ….. değiller.ایشان ……. نیستند.
Değilim, Değilsin, Değil و … ساختار ثابتی دارند و تغییر نمی کنند. کافیست یک بار برای همیشه یاد بگیریم و جمله سازی کنیم.
برای مثال
Ben terzi değilim. من خیاط نیستم.
Sen üzgün değilsin.تو غمگین نیستی.
O hasta değil او بیمار نیست.
Biz küs değiliz.ما قهر نیستیم.
Siz mutsuz değilsiniz.شما ناراحت نیستید.
Onlar doktor değiller.ایشان دکتر نیستند.
حالت سوالی مثبت
برای پرسیدن سوالاتی مانند ” آیا تو متاهل هستی؟” از ساختار های جدول براساس آخرین حرف صدا دار استفاده کنیم. پسوندهای سوالی mı, mi , mu , mü پرسش می باشند.
|
a , ı |
e , i | o , u | ö , ü |
معنای هر ردیف |
|
|
Ben |
mıyım؟ | miyim؟ | muyum؟ | müyüm؟ |
آیا من هستم؟ |
|
Sen |
mısın؟ | misin؟ | musun؟ | müsün؟ |
آیا تو هستی؟ |
|
O |
mı؟ | mi؟ | mu؟ | mü؟ |
آیا او هست؟ |
|
Biz |
mıyız؟ | miyiz؟ | muyuz؟ | müyüz؟ |
آیا ما هستیم؟ |
|
Siz |
mısınız؟ | misiniz؟ | musunuz؟ | müsünüz؟ |
آیا شما هستید؟ |
|
Onlar |
mılar؟ | miler؟ | mular؟ | müler؟ |
آیا ایشان هستند؟ |
آیا من ایرانی هستم؟ Ben İranlı mıyım؟
از انجایی که آخرین صدادار ı می باشد ؛ برای سوالی کردن mıyım می آید.
آیا تو متاهل هستی؟Sen evli misin؟
از انجایی که آخرین صدادار i می باشد؛ برای سوالی کردن miyim می آید.
آیا او دندانپزشک است؟ O dişçi mi؟
از انجایی که آخرین صدادار i می باشد؛ برای سوالی کردن miyim می آید.
آیا ما ناراحت هستیم؟Biz üzgün müyüz؟
از انجایی که آخرین صدادار ü می باشد؛ برای سوالی کردن müyüm می آید.
آیا شما کارمند هستید؟ Siz memur musunuz؟
از انجایی که آخرین صدادار u می باشد؛ برای سوالی کردن muyum می آید.
آیا ایشان روسیه ای هستند؟ Onlar Rus mular؟
از انجایی که آخرین صدادار u می باشد ؛ برای سوالی کردن muyum می آید.
حالت سوالی منفی
برای پرسیدن سوالاتی مانند ” آیا تو متاهل نیستی؟” از ساختار های جدول زیر استفاده می کنیم. به دلیل لینکه در ساختار منفی değil ثابت است؛ پسوند سوالی نیز ثابت است و همواره mi می باشد.
|
Ben |
değil miyim؟ | آیا من نیستم؟ |
|
Sen |
değil misin؟ |
آیا تو نیستی؟ |
| O | değil mi؟ |
آیا او نیست؟ |
|
Biz |
değil miyiz؟ |
آیا ما نیستیم؟ |
|
Siz |
değil misiniz؟ |
آیا شما نیستید؟ |
| Onlar | değil miler؟ |
آیا ایشان نیستند؟ |
Ben dürüst değil miyim؟ آیا من صادق نیستم؟
Sen mühendis değil misin؟ آیا تو مهندس نیستی؟
O bekar değil mi؟ آیا او مجرد نیست؟
Biz kardeş değil miyiz؟ آیا ما خواهر و برادر نیستیم؟
Siz aç değil misiniz؟ آیا شما گرسنه نیستید؟
Onlar evde değil miler؟ آیا ایشان در خانه نیستند؟
همانطور می بینید در همه سوالات dğil و mi ثابت است و تغییر نمی کند، ای اینکه آخرین صدادار اسم یا صفت تغییر کرده است.
– Onlar arkadaş değil miler؟ آیا آنها دوست هستند؟
– Hayır, değiller. Onlar kardeşler. نه، نیستند. آنها خواهرند.
در این مطلب از سایت ویراترکیش آموزش ضمایر شخصی و فعل بودن در زبان ترکی استانبولی را یاد گرفتیم. در صورت داشتن سوال در بخش کامنت‌ها از ما بپرسید.
اطلاعات مـدرس دوره
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.