پسوند های شخصی در ترکی استانبولی
در ترکی استانبولی، پسوندهای شخصی به عنوان ابزارهای گرامری کلیدی برای بیان مالکیت و هویت به کار می‌روند. این مقاله به بررسی کاربردها، تأثیرات معنایی، و نقش‌های این پسوندها در ارتباطات می‌پردازد. این بررسی نه تنها برای زبان‌شناسان بلکه برای علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ ترکیه نیز ارزشمند است.
نقش پسوندهای شخصی ترکی استانبولی
در زبان ترکی استانبولی پسوندهای شخصی، نقش پسوند فعل ” هستم، هستی، هست ،هستیم، هستید، هستند ” در زبان فارسی را بازی می‌کنند. این نوع جمله حالت کسی یا چیزی را نشان می‌دهد. برای مثال : ” من خوشحال هستم.” یا ” او پزشک است.”
ساختار در جمله ترکی استانبولی
این پسوندها پس از ضمیر فاعلی، اسم یا صفت می‌آیند. ساختار استفاده از این پسوندها در زیر آمده است:
ضمایر فاعلی + اسم/صفت + شناسه (kişi eki)
اگر کمی گیج شده‌اید اصلا نگران نباشید، در ادامه به همراه چند مثال این موضوع را بیشتر باز خواهیم کرد.
انواع ضمایر فاعلی در زبان ترکی استانبولی
ابتدا با ضمایر فاعلی در زبان ترکی استانبولی آشنا شویم.
| من | Ben |
| تو | Sen |
| او | O |
| ما | Biz |
| شما | Siz |
| ایشان | Onlar |
انواع پسوندهای شخصی ترکی استانبولی
در این مقاله برای مثال افعال ” هستم ، هستی ، هست ، هستیم ، هستید ، هستند ” را به زبان ترکی استانبولی می‌آموزیم. همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد تمام این افعال با شناسه بیان می‌شوند.
| Ben | Im / İm / Uz / Üz | هستم |
| Sen | Sın / Sin / Sun / Süz | هستی |
| O | —————– | هست |
| Biz | Iz / İz / Uz / Üz | هستیم |
| Siz | Sınız / Siniz / Sunuz / Süzüz | هستید |
| Onlar | Lar / Ler | هستند |
به مثال های زیر دقت کنید.
| من آرام هستم. | Ben sakinim |
| تو آرام هستی | Sen sakinsin |
| او آرام است. | O sakin |
| ما آرام هستیم. | Biz sakiniz |
| شما آرام هستید. | Siz sakinsiniz |
| آنها آرام هستند. | Onlar sakinler |
Sakin به معنای ” آرام ” است.
به Sakin پسوند im اضافه شده است و به معنای ” آرام هستم ” می‌شود.
همانطور که در بالا می‌بینید؛ ضمیر فاعلی BEN چهار شناسه دارد. (همینطور Sen , Biz ,Siz )
ضمیر فاعلی O هیچ شناسه ای ندارد.
ضمیر فاعلی Onlar دو شناسه دارد.
نحوه انتخاب شناسه مناسب زبان ترکی استانبولی
برای اتصال پسوند ترکی استانبولی شخصی به کلمه (اسم یا صفت) از حروفİ ،I ، Ü و U استفاده می‌شود که انتخاب این حروف به آخرین حرف صدادار کلمه بستگی دارد. طبق جدول زیر شناسه مناسب را انتخاب می‌کنیم. در مثال‌های بعدی این موضوع به صورت کامل برای شما مشخص خواهد شد.
| A , I | I |
| E , İ | İ |
| O , U | U |
| Ö , Ü | Ü |
در مثال بالا ( Sakin ) آخرین حرف صدادار i بود و پسوند حالت İ را انتخاب می‌کنیم.
به ادامه مثال ها دقت کنید.
| من وکیل هستم. | Ben avukat – ım |
| تو وکیل هستی. | Sen avukatsın |
| او وکیل است. | O avukat |
| ما وکیل هستیم. | Biz avukatız |
| شما وکیل هستید. | Siz avukatsınız |
| آنها وکیل هستند. | Onlar avukatlar |
به دلیل اینکه آخرین صدادار اسم a بود ، پسوند I را انتخاب کردیم.
| من خوشحال هستم. | Ben mutluyum |
| تو خوشحال هستی. | Sen mutlusun |
| او خوشحال است. | O mutlu |
| ما خوشحال هستیم. | Biz mutluyuz |
| شما خوشحال هستید. | Siz mutlusunuz |
| آنها خوشحال هستند. | Onlar mutlular |
در ضمایر Ben و Biz قبل از پسوند حرف Y آمده است. اگر اسم یا صفت با حرف صدادار تمام شود؛ قبل از پسوند Y می‌آید. زیرا شناسه‌های این ضمایر با حرف صدادار شروع می‌شوند.
| تو اهل آنکارا هستی. | Sen Ankaralı’sın |
| او معلم است | O öğretmen |
| آنها خسته هستند. | Onlar yorgunlar |
| ما موفق هستیم. | Biz başrılıyız |
| من خوشحال هستم. | Ben mutluyum |
| شما خنده‌رو هستید. | Siz güler yüzlüsünüz. |
پسوند شخصی ترکی استانبولی در حالت منفی
برای گفتن جملات منفی مانند (نیستم ، نیستی، نیست، نیستین ، نیستید، نیستند) از کلمات Değilim, Değilsin, Değil و … در جملات استفاده می‌کنیم. این کلمات ساختار ساختار ثابتی دارند و تغییر نمی‌کنند، کافیست یک بار برای همیشه یاد بگیریم و تمرین کنیم. به مثال‌های زیر توجه کنید:
| من ….. نیستم. | Ben ……… değilim. |
| تو ……. نیستی. | Sen ……… değilsin. |
| او ……. نیست. | O ………… değ. |
| ما …….. نیستیم. | Biz ……… değiliz. |
| شما ……… نیستید. | Siz ……… değilsiniz. |
| ایشان ……. نیستند. | Onlar ….. değiller. |
مثال بیشتر
| من خیاط نیستم. | Ben terzi değilim |
| تو غمگین نیستی. | Sen üzgün değilsin |
| او بیمار نیست. | O hasta değil |
| ما قهر نیستیم. | Biz küs değiliz |
| شما ناراحت نیستید. | Siz mutsuz değilsiniz |
| آنها پزشک نیستند. | Onlar doktor değiller |
جمع بندی
در این مقاله از وبسایت ویراترکیش، پسوندهای شخصی در زبان ترکی استانبولی و نقش آنها در بیان هویت و مالکیت مورد بررسی قرار گرفت. پسوندهای شخصی ترکی استانبولی که به ضمایر، اسم‌ها و صفات اضافه می‌شوند، ساختار جمله را تعیین کرده و بیان‌گر حالت‌های گوناگونی از جمله، بودن، داشتن و عمل کردن هستند. آموختیم که چگونه این پسوندها به کلمات افزوده می‌شوند و چگونه تغییراتی در آنها بر اساس آخرین حرف صدادار کلمه رخ می‌دهد. همچنین، بررسی شد که چگونه جملات منفی با استفاده از ساختارهای خاص ایجاد می‌شوند.
