زمان حال استمراری در ترکی استانبولی

زمان حال استمراری یکی از زمان‌های بسیار پرکاربرد است و برای بیان  موقعیت‌های زیر از این زمان استفاده می‌کنیم.

A) برای بیان کاری که در همین لحضه انجام می‌شود و قیدهای زمان şimdi و Şu an نشان دهنده “همین لحظه” هستند.

Şimdi

الان

Şu an

این لحظه

.Şimdi yemek yapıyorum

الان آشپزی می‌کنم.      

.Şu an ders çalışıyorum

این لحظه درس می‌خوانم.

.Şimdi annemle konuşuyorum

الان با مادرم صحبت می‌کنم.

B) برای بیان کاری که به صورت روتین روزانه، هفتگی، ماهانه و یا حتی سالانه انجام می‌دهیم. برای مثال

.Ben her gün okula gidiyorum

من هر روز به مدرسه می‌روم.

.Haftada iki gün Türkçe dersim var

در هفته دو روز درس زبان ترکی دارم. 

.Her ay dağcılık yapıyorum

هر ماه کوهنوردی می‌کنم.        

.Yılda üç kez yolculuk yapıyorum

در سال سه بار به مسافرت می‌روم.  

C) برای بیان آینده نزدیک برنامه‌ریزی شده از زمان حال استمراری استفاده می‌کنیم.

.Ali yarın İstanbul’a gidiyor

علی فردا به استانبول می‌رود.   

.Onlar haftaya eve dönüyorlar

آنها هفته آینده به خانه بر می‌گردند.

ساخت فعل در زبان ترکی استانبولی

 برای ساختن فعل در این زبان ابتدا ریشه فعل، سپس پسوند زمان و در انتها شناسه شخصی می‌آید.

مصدرها در ترکی استانبولی همراه با mek یا mak هستند. از مصدرها mek و mak را حذف می‌کنیم و ریشه فعل به دست می‌آید. مثال‌های نوشته شده در جدول را ببینید.

مصدرمعنای فارسیریشه فعل
Okumakخواندنoku
Dinlemekگوش کردنdinle
yazmakنوشتنyaz

همانطور که می‌بینید mek و mak را حذف می‌کنیم و ریشه فعل به دست می‌آید.

بعد از ریشه فعل، پسوند زمان را اضافه میکنیم. پسوند زمان حای استمراری  YOR است.باید بخاطر داشته باشیم که قبل از YOR حتما یکی از حروف I , İ , U, Ü می آید.

( i , ı , u , ü ) yor

و در نهایت شناسه شخص را اضافه می‌کنیم. شناسه شخص با توجه به فاعل، طبق جدول زیر انتخاب می‌شود.

ضمایر فاعلیمعنای فارسیشناسه شخصی
BENمنUM
SENتوSUN
Oاو—-
BİZماUZ
SİZشماSUNUZ
ONLARایشانLAR

به صرف فعل OKUMAK دقت کنید.

گام اول: بعد از حذف MAK از مصدر، ریشه فعل به دست می آید.ریشه فعل می‌شود OKU

گام دوم: پسوند زمان حال استمرای یعنی YOR می‌آید.

نکته مهم: اگر ریشه فعل با یکی از حروف  I , İ , U , Ü تمام شود؛ فقط  YOR اضافه می‌کنیم.

OKU با U تمام شده است و فقط YOR اضافه می‌کنیم.

گام سوم: شناسه شخص را با توجه به فاعل اضافه می‌کنیم.

ضمایر فاعلیمعنای فارسیشناسه شخصی
BENمنUM
SENتوSUN
Oاو—-
BİZماUZ
SİZشماSUNUZ
ONLARایشانLAR

در این مرحله فعل Okumak را صرف می‌کنیم.

Oku + yor + um    okuyorum

Oku yor umمیخوانم
Okuyorsunمیخوانی
Okuyorمیخواند
okuyoruzمیخوانیم
Okuyorsunuzمیخوانید
okuyorlarمیخوانند

.Ben kitap okuyorum

من کتاب می‌خوانم.

.Biz dergi okuyorsunuz

ما مجله می‌خوانیم.    

 صرف فعل Yazmak

گام اول: در ابتدا ا حذف کردن mak از مصدر، ریشه فعل را به دست می‌آوریم. ریشه فعل می‌شود Yaz

گام دوم: اضافه کردن پسوند زمان

ریشه فعل با حرف بیصدای  Z تمام شده است.

اگر ریشه فعل با حروف بی‌صدا تمام شود؛ با توجه به آخرین صدادار ریشه فعل از و طبق جدول زیر یکی از حروف صداداری که باید قبل از YOR بیاید را انتخاب می‌کنیم.

نکته مهم: قبل از YOR حتما یکی از حروف I , İ , U, Ü می‌آید.

A  ,   II
E  ,   İİ
O  ,  UU
Ö  ,  ÜÜ

ریشه فعل  yaz است و با حرف بی‌صدای  z تمام شده است. بنابراین براساس آخرین صدادار ریشه یعنی a، یکی از حروف صدادار مناسب قبل از yor را انتخاب می‌کنیم.

براساس a، حرف I را انتخاب می‌کنیم.

Ben  yaz ıyor umمن می نویسم
Sen  yazıyorsunتو می نویسی
O  yazıyorاو می نویسد
Biz  yazıyoruzما می نویسیم
Siz  yazıyorsunuzشما می نویسید
Onlar  yazıyorlarایشان می نویسند

صرف فعل   dinlemek 

گام اول: در ابتدا با حذف کردن mek از مصدر، ریشه فعل را به دست می‌آوریم. ریشه فعل می‌شود dinle

گام دوم: اضافه کردن پسوند زمان

ریشه فعل با حرف صدادار E تمام شده است.

اگر ریشه فعل با حروف صدادارA , E , O , Ö  تمام شود؛ این حروف را حذف می‌کنیم و سپس با توجه به آخرین صدادار ریشه فعل از و طبق جدول زیر یکی از حروف صداداری که باید قبل از YOR بیاید را انتخاب می‌کنیم.

نکته مهم: قبل از YOR حتما یکی از حروف I , İ , U, Ü می‌آید.

A  ,   II
E  ,   İİ
O  ,  UU
Ö  ,  ÜÜ
Ben dinl iyor umمن گوش می‌کنم
Sen dinliyorsunتو گوش می‌کنی
O dinliyorاو گوش می‌کند
Biz dinliyoruzما گوش می‌کنیم
Siz dinliyorsunuzشما گوش می‌کنید
Onlar dinliyorlarایشان گوش می‌کنند

ساخت حالت منفی زمان حال استمراری

برای بیان کاری که انجام نمی‌شود؛ از حالت منفی استفاده می‌کنیم. برای مثال: من کار نمی‌کنم.

برای ساختن فعل منفی زمان حال استمراری ابتدا ریشه فعل، سپس پسوند منفی ساز و پسوند زمان و شناسه های شخص می‌آید.

 فعل زمان حال استمراری  ===== شناسه شخصی +  پسوند زمان + پسوند منفی ساز + ریشه فعل

گام اول: در ابتدای مقاله با ریشه فعل آشنا شدیم.( mek  یا mak را از مصدر حذف می‌کنیم)

گام دوم: پسوندهای منفی ساز mı / mi / mu / mü می‌باشند و براساس آخرین صدا دار ریشه فعل، طبق جدول زیر انتخاب می‌شوند.

A  ,   I
E  ,   İmi
O  ,  Umu
Ö  ,  Ü

پس از پسوند منفی ساز، پسوند زمان و شناسه شخص می آید که هر دو ثابت هستند.

پسوند زمان همیشه YOR  است و اینکه با چه حرفی تمام شده است اهمیتی ندارد.

ضمایر شخص در ابتدای مقاله آورده شده است و صرفا جهت یادآوری دوباره نوشته می‌شود.

ضمایر فاعلیمعنای فارسیشناسه شخصی
BENمنUM
SENتوSUN
Oاو—-
BİZماUZ
SİZشماSUNUZ
ONLARایشانLAR

در این مرحله فعل Okumak را به صورت منفی صرف می‌کنیم.

Oku + mu + yor + um        okumuyorum

گام اول: با حذف mak  از مصدر، ریشه فعل را به دست می‌آوریم. 

Okumak

oku

گام دوم: آخرین حرف صدادار ریشه فعل U می‌باشد. بنابراین پسوند منفی ساز mu  را انتخاب می‌کنیم.

okumu

گام سوم: اضافه کردن پسوند زمان که در همیشه YOR است. (در حالت منفی آخرین حرف فعل اهمیت ندارد.)

گام چهارم: شناسه های شخص با توجه به فاعل اضافه می‌شود.

Oku mu yor umنمی‌خوانم
Okumuyorsunنمی‌خوانی
Okumuyorنمی‌خواند
okumuyoruzنمی‌خوانیم
Okumuyorsunuzنمی‌خوانید
okumuyorlarنمی‌خوانند

Ben gazete okumuyorum

من روزنامه نمی‌خوانم.       

.O kitap okumuyor

او کتاب نمی خواند.

در ادامه مثال‌های دیگری آورده شده است.

صرف فعل   yazmak  به صورت منفی

گام اول: با حذف mak  از مصدر، ریشه فعل را به دست می‌آوریم.                     yazmak

yaz

گام دوم : آخرین حرف صدادار ریشه فعل A می‌باشد. بنابراین پسوند منفی ساز  mı را انتخاب می‌کنیم. 

yazmı

گام سوم: اضافه کردن پسوند زمان که در همیشه YOR  است. ( در حالت منفی آخرین حرف فعل اهمیت ندارد.)

گام چهارم: شناسه‌های شخص با توجه به فاعل اضافه می‌شود.

Ben  yaz mıyor umمن نمی‌نویسم
Sen  yazmıyorsunتو نمی‌نویسی
O  yazmıyorاو نمی‌نویسد
Biz  yazmıyoruzما نمی‌نویسیم
Siz  yazmıyorsunuzشما نمی‌نویسید
Onlar  yazmıyorlarایشان نمی‌نویسند

.Biz mektup yazmıyoruz

ما نامه نمی‌نویسیم.                 

.Onlar reçete yazmıyorlar

آنها نسخه نمی‌نویسند.      

صرف فعل dinlemek به صورت منفی

گام اول: با حذف mek از مصدر، ریشه فعل را به دست می‌آوریم.

dinlemek

dinle

گام دوم: آخرین حرف صدادار ریشه فعل E می‌باشد. بنابراین پسوند منفی‌ساز mi را انتخاب می‌کنیم.

dinlemi

گام سوم: اضافه کردن پسوند زمان که در همیشه YOR  است. (در حالت منفی آخرین حرف فعل اهمیت ندارد.)

گام چهارم: شناسه‌های شخص با توجه به فاعل اضافه می‌شود.

Ben dinle mi yor umمن گوش نمی‌کنم
Sen dinlemiyorsunتو گوش نمی‌کنی
O dinlemiyorاو گوش نمی‌کند
Biz dinlemiyoruzما گوش نمی‌کنیم
Siz dinlemiyorsunuzشما گوش نمی‌کنید
Onlar dinlemiyorlarایشان گوش نمی‌کنند

.Biz radyo dinlemiyoruz

ما به رادیو گوش نمی‌کنیم.

.Biz  her sabah radyo dinlemiyoruz

ماهر صبح به رادیو گوش نمی‌کنیم.

حالت سوالی در زمان حال استمراری

لطفا به جملات زیر دقت کنید.

?Sen okula gidiyor musun

تو به مدرسه می‌روی؟            

Sen okula gitmiyor musun

تو به مدرسه نمی‌روی؟            

?O ders çalışıyor mu

او درس می‌خواند؟                               

?O ders çalışmıyor mu

او درس نمی‌خواند؟                         

?Siz yemek yapıyor musunuz

شما آشپزی می‌کنید؟             

?Siz yemek yapmıyor musunuz

شما آشپزی می‌کنید؟           

همانطور که در مثال ها می‌بینید؛ برای سوالی کردن چه در حالت مثبت و چه در حالت منفی، کافیست بعد از YOR،

پسوند سوالی که همیشه  MU است بیایید. ( از آنجایی که YOR ثابت است، پسوند سوالی هم ثابت می‌ماند و همیشه MU است.)

بعد از MU  شناسه شخصی می‌آید.

صرف فعل تا YOR  +   MUYUM ?      آیا من …؟

                                  MUSUN        آیا تو …؟         

                                  MU آیا او …؟                  

                                  MUYUZ        آیا ما …؟           

                                  MUSUNUZ آیا شما …؟    

                                 MULAR آیا ایشان …؟           

?Onu tanıyor musun

آیا او را می شناسی؟

?Yarın dönmüyor muyuz

آیا فردا برمی گردیم؟       

?Siz evleniyor musunuz

آیا شما ازدواج می‌کنید؟        

?Şeyma Hanım çalışmıyor mu

آیا خانم شیما کار نمی‌کند؟     

?Birbirleriyle konuşmuyor mular

آیا باهم حرف نمی‌زنند؟       

مقالات مرتبط

زبان ترکی چند سطح دارد؟

زبان ترکی استانبولی دارای سطوح مختلفی است که مشخص کننده میزان تسلط افراد است.(سیستم مشترک اروپایی مهارت‌های زبانی) تعریف می‌شوند. CEFR این سطوح بر اساس

کلمات مترادف در ترکی استانبولی

یادگیری کلمات مترادف به شما انعطاف بیشتری در مکالماتتان می‌بخشد و در بیان یک مفهوم می‌توانید بسیار غنی‌تر و بهتر صحبت کنید یا بنویسید. کلمات

چطوری زبان ترکی استانبولی یاد بگیریم؟

چطور ترکی استانبولی یاد بگیرم؟

کشور ترکیه نه‌تنها یکی از مقاصد تفریحی اصلی ایرانی‌ها است، بلکه یکی از مهم‌ترین طرف‌های تجاری کشور ما نیز به‌شمار می‌رود و در سال‌های اخیر،

فهرست مقاله

دوره های آموزشی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هفت + 3 =